Florens en Lauren, twee jonge twintigers, vormen een hooiland van 2 ha om tot een ecologische tuin, met het accent op voedselproductie. Op deze oppervlakte komen een hoogstamboomgaard, een weiland met extensief grasbeheer door koeien en een paar solitaire bomen, een drinkpoel, een houtkant, een moestuin met serre en een voedselbos.
De volledige oppervlakte wordt omrand met een houtkant van 3 rijen breed. De strook zelf 4 meter breed. De diverse planten worden op 60 cm van elkaar geplant en op 1,5 m van de grens. De houtkant heeft diverse functies. Zo vormt hij een windscherm voor zowel de moestuin, het weiland als de boomgaard. Bovendien creëert hij een biotoop, die het telen van groenten en fruit zonder gif, gemakkelijker maakt. De houtkant biedt ten slotte ook nog voedsel en nestgelegenheid aan zowel bestuivers als belagers. Bijen, hommels, vlinders, vogels, roofinsecten, maar ook amfibieën vinden er graag een onderkomen.
Men opteert bewust voor 3 rijen, zodat de houtkant als schuilbosje kan gebruikt worden door reetjes, hazen, fazanten, patrijzen, … Daarenboven biedt een brede houtkant de dieren een mooie en veilige corridor naar de omliggende natuurgebieden, zoals de Hondsbossen, Brede Zeyp, Gasthuisbossen, …
De houtkant bestaat uit inheems plantgoed met heel wat eetbare bessen, zoals vlierbessen, mispels, zuurbessen, sleedoornbessen en rozebottels. De vele bloesems zorgen in de lente voor heel wat biodiversiteit en sommige zullen ook geoogst worden om siropen of tisanes van te maken, zoals de vlier-, de meidoorn- en de lindebloesem.
De houtkant of heg levert ook veel materiaal om prachtige seizoenboeketten te maken en heerlijke schotels mooi af te werken met eetbare bloemen. Op termijn kan de houtkant uitgedund worden en dat levert aardig wat hakhout op voor de kachel.
Momenteel -voorjaar 2021- zijn er reeds 2000 struikjes en boompjes geplant. Het plantgoed werd voordelig aangekocht bij Regionaal Landschap. Florens en Laurens zorgden voor een gevarieerd aanbod met het oog op een grote biodiversiteit. Zo maakten ze gebruik van onderstaande planten en struiken:
Men plant de verschillende bomen en struiken in groepen van ongeveer 10 plantjes samen, geschrankt over 2 à 3 rijen zodat er een spontane variatie ontstaat, waarbij toch elke soort duidelijk aanwezig is. De hoogste bomen en struiken staan achteraan en mooie bloesemstruiken staan hoofdzakelijk vooraan.
Houtkanten zijn van oudsher zeer waardevolle landschappelijke elementen. Ze voorkomen bodemerosie, hebben een vochtregulerende functie en vormen een veilig onderkomen aan heel wat insecten, vogels, amfibieën en andere dieren. Een dergelijke robuuste houtkant produceert bovendien heel wat voedsel voor onze inheemse fauna.
Door de grote diversiteit, krijg je gedurende vele maanden bloeiende struiken, die bestuivers aantrekken. Zo kunnen hommels, solitaire bijen en honingbijen vanaf februari reeds aansterken dankzij het stuifmeel en de nectar van de boswilg. Later in de lente genereert de wilde kers een overvloed aan bloesems, waar bijen verzot op zijn. Vlak voor de zomer zie de bloeiende ligustrum dan weer zwart van de vlinders. De winterlinde bloeit in juni en juli en is een van de laatste bloeiers. Lijsterbessen zijn het favoriete voedsel van lijsters en eveneens van vele andere vogels. Vlierbessen zijn goed voor de mens, maar ze zijn in augustus ook erg geliefd bij heel wat insectenetende vogels. Einde zomer vullen zij dikwijls hun dieet aan met vlierbessen, meidoornbessen, …
Lijsterbessen zijn de eerste bessen die rijp zijn; reeds eind juli. Tijdens droge zomers is dit enorm belangrijk voor de vogels. In de winter vinden zaadeters heel lang voedsel in o.a. elzenpropjes. Reetjes, eekhoorns, maar ook grotere vogels eten eikels en beukennootjes. In januari, na wat vorst, komen heel wat vogels zich tegoed doen aan de rozenbottels. Wanneer uiteindelijk in februari heel wat wintervoedsel op is, dan proberen de vogels te overleven op de “stinkende” bessen van de Gelderse Roos.
Net zoals de zwartkop, weten ook vele andere vogels dat de meidoorn hun nesten beschermt tegen rovers. Meidoornbessen zijn bovendien ideaal voer voor trekvogels. Op de bessenkalender van Vogelbescherming Nederland, in bijlage, ziet u wanneer welke struiken bloeien en wanneer ze bessen geven.
De boomgaard is ongeveer 2000 m² groot en daar zijn nu 11 hoogstam fruitbomen in aangeplant. De fruitbomen, oude rassen van appel en peer, staan op 9 m van mekaar geplant. Dit omdat hun kruinen op lange termijn voldoende ruimte krijgen om zich optimaal te ontwikkelen.
Om je een idee te geven en te inspireren om zelf tot het planten van fruitbomen over te gaan, geef ik je graag een overzicht van welke soorten Florens en Lauren hebben geplant:
In de weide werden 3 solitaire bomen geplant, met name een winterlinde, een veldesdoorn en een wintereik. Deze zullen voluit kunnen uitgroeien en zo tekens vormen in het agrarische landschap. Ze zullen op termijn tevens voor schaduw zorgen voor het grazende vee.
In het voedselbos komen aanvankelijk een zwarte moerbei, een tamme kastanje en een paar walnootbomen. Het voedselbos zal op termijn verder uitgewerkt worden met plantgoed dat nuttig en eetbaar is voor mens en dier. Bovendien heeft de aanplant van voedselbossen een gunstige impact op het veranderende klimaat.